رسیدن به تناسب اندام و کاهش چربیهای اضافی بدن یکی از اصلیترین دغدغههای بسیاری از بانوان است. در حالی که ورزشهای مختلفی برای کاهش وزن وجود دارد، بدنسازی به عنوان یکی از مؤثرترین ورزشها برای چربیسوزی و تناسب اندام شناخته میشود. در این مقاله به بررسی اصول چربیسوزی بانوان، نقش بدنسازی در این مسیر، و آشنایی با یک برنامه تمرینی بدنسازی میپردازیم.
چربیسوزی
چربیسوزی به معنی کاهش میزان چربی ذخیره شده در بدن میباشد. این فرآیند از طریق سوزاندن کالری بیشتر، به نسبت کالری دریافتی بدن اتفاق میافتد. در حالی که بسیاری از افراد کاهش وزن را فقط به کاهش عدد روی ترازو مرتبط میدانند، چربی سوزی واقعی باید با حفظ یا افزایش توده عضلانی و کاهش چربیهای اضافی اتفاق بیفتد، تا در کنار سلامتی بهترین نتیجه را داشته باشیم.
کمبود کالری(نقصان کالری)
برای چربی سوزی، بدن باید در وضعیت کمبود کالری قرار گیرد. این به معنای مصرف کالری، کمتر از میزانی است که بدن در طول روز برای انرژی مورد نیاز خود میسوزاند. این کمبود را میتوان هم با داشتن رژیم غذایی و هم با افزایش فعالیت بدنی از طریق برنامه ورزشی ایجاد کرد.
نقش تغذیه در چربی سوزی
یک رژیم غذایی متعادل برای بانوانی که به میخواهند چربی سوزی اصولی داشته باشند، باید شامل مواد مغذی باشد.
پروتئینها برای حفظ عضلات و افزایش احساس سیری، به شدت در رژیمهای غذایی مختلف مهم و حائز اهمیت میباشند. (مانند مرغ، ماهی، تخممرغ ،حبوبات و ...).
کربوهیدراتها برای تأمین انرژی بدن و تامین نیاز عضلات کربوهیدراتها هم از اهمیت ویژه ای برخوردارند، به خصوص کربوهیدراتهای پیچیده که به دلیل افزایش تدریجی قند خون، انرژی را برای مدت بیشتری بالا نگه میدارند. (مانند برنج قهوهای، نان سبوسدار و جو دوسر).
چربیهای سالم بدن برای سلامت هورمونی، تأمین انرژی و انتقال پیامهای عصبی همواره نیازمند چربیها میباشد. (مانند آووکادو، روغن زیتون و مغزها).
فیبر برای کنترل گرسنگی و تنظیم عملکرد دستگاه گوارش فیبرها را در برنامه غذایی نیاز داریم. (مانند سبزیجات و میوهها).
بیشتر بخوانید: بهترین پروتئین برای عضله سازی
نقش هورمون ها در چربی سوزی بانوان
هورمونها نقش مهمی در روند چربی سوزی بانوان دارند و تنظیم متابولیسم، ذخیره و مصرف انرژی را تحت تاثیر قرار میدهند. هورمونهایی مانند استروژن، انسولین، کورتیزول و هورمونهای تیروئید، نقشهای متفاوتی دارند. استروژن که هورمون اصلی در بانوان است، میتواند توزیع چربی در بدن را تحت تاثیر قرار دهد، ذخیره چربی را در نواحی مختلف بدن بیشتر کند و همچنین این هورمون میتواند در دوران چرخه قائدگی با تغییراتی که دارد، توانایی بدن در چربی سوزی را تحت تاثیر قرار دهد. انسولین با کنترل سطح قند خون، در ذخیره یا سوزاندن چربیها نقش دارد و مقاومت به انسولین که ممکن است تحت تاثیر رژیم غذایی اشتباه رخ دهد، باعث سخت شدن فرایند چربی سوزی میشود. همچنین کورتیزول، که هورمون استرس است، در سطوح بالاتر میتواند ذخیره چربی را در بدن افزایش دهد. تعادل این هورمونها و کنترل عواملی که این هورمونها را تحت تاثیر قرار میدهند در کنار موارد دیگر در چربی سوزی بهتر نقش دارد.
نقش تمرینات ورزشی در چربی سوزی
تمرینات هوازی
تمرینات هوازی نقش موثری در چربی سوزی دارند، به این دلیل که این نوع فعالیتها با بهبود عملکرد سیستم قلبی-عروقی و ترغیب بدن به استفاده از ذخایر چربی، به عنوان منبع اصلی انرژی، فرایند چربی سوزی را در حین فعالیت افزایش میدهند.همچنین ورزشهای هوازی مثل دوییدن، دوچرخه سواری و شنا کردن باعث بهبود حساسیت به انسولین و کاهش سطح هورمون استرس (کورتیزول) میشوند، که این عوامل در فرایند چربی سوزی بسیار تاثیرگذارهستند و ترکیب این تمرینات با تغذیه مناسب و استراحت کافی و البته تمرینات بدنسازی، چربی سوزی را به حداکثر میرسانند.
تمرینات بدنسازی
تمرینات قدرتی، تمرینات مقاومتی یا کار باوزنه نمونه ای از تمرینات بدنسازی هستند که نقش بسیار مهمی در چربی سوزی و در نهایت تناسب اندام و سلامت بدن دارند. تمرینات بدنسازی با تقویت و افزایش حجم توده عضلانی، متابولیسم را افزایش داده و چربی سوزی بیشتری را باعث میشوند. اما بسیاری از بانوان تصور میکنند که بدنسازی ممکن است باعث افزایش حجم بسیار زیاد عضلات و ظاهری مردانه شود. اما حقیقت این است که تمرینات بدنسازی به دلیل سطح پایین تستوسترون در بدن بانوان، باعث حجیم شدن بیش از حد عضلات نمیشوند. درواقع این تمرینات به شکل دهی بدن، تقویت عضلات وچربیسوزی بیشترکمک میکنند.
بیشتر بخوانید: قبل و بعد از ورزش چی بخوریم تا لاغر شویم.
افزایش متابولیسم
تمرینات بدنسازی توده عضلانی را تقویت میکند. هر چه عضلات بیشتر باشند متابولیسم پایه بدن افزایش مییابد. نه تنها در زمان تمرین متابولیسم بالا باعث سوزاندن کالری بیشتر میشود، بلکه در زمان استراحت تا ساعتها بعد از تمرین بدن همچنان کالری سوزی بالایی دارد.
بهبود فرم و ظاهر بدن
تمرینات بدنسازی در مرحله اول با تقویت بافت عضلانی و در ادامه با تاثیراتی که بر چربی سوزی دارند باعث میشوند بدن، با فرم و ظاهر بهتر و قوی تری کاهش وزن و سایز را تجربه کند.
قدرت و سلامت بدن
تمرینات بدنسازی تراکم استخوان را افزایش داده، سلامت قلب و عروق را بهبود بخشیده، قدرت بدنی را تقویت میکند و در نهایت باعث بهبود عملکرد بدن میشود.
ترکیب تمرینات هوازی و قدرتی
ترکیب تمرینات هوازی و قدرتی راهکاری برای افزایش چربی سوزی است، زیرا تمرینات هوازی با سوزاندن آب و استفاده مستقیم از ذخایر چربی در حین تمرین، به چربی سوزی کمک میکنند، در حالی که تمرینات قدرتی با افزایش توده عضلانی، متابولیسم پایه را افزایش میدهند. این ترکیب باعث میشود بدن همزمان در طول روز و حتی در حالت استراحت کالری بیشتری بسوزاند. تمرینات هوازی به کاهش چربی کمک میکنند، در حالی که تمرینات قدرتی از کاهش عضلات جلوگیری کرده و ترکیب بدنی را بهبود میبخشند، نتیجه آن بدنی قوی تر و متناسب تر است.
تمرینات هیت(HIIT)
استفاده از تمرینات هیت و بدنسازی در کنار هم نیز در چربی سوزی مؤثر هستند و هرکدام نقشهای متفاوتی دارند. سیستم تمرینی هیت با ترکیب دورههای کوتاه مدت و شدید با استراحتهای فعال، متابولیسم را به شدت افزایش میدهند و کالری سوزی را ساعتها پس از تمرین ادامه میدهد. این تمرینات علاوه بر چربی سوزی سریع، عملکرد قلبی-عروقی را نیز بهبود میبخشند و در حفظ بافت عضلانی بدن هم نقش دارند. از سوی دیگر، تمرینات بدنسازی با افزایش توده عضلانی و متابولیسم پایه، به سوزاندن کالری بیشتر در طول روز کمک میکنند. ترکیب این دو نوع تمرین میتواند به کاهش چربی سریعتر و ساخت بدنی قویتر کمک کند.
نمونه برنامه بدنسازی چربیسوزی برای بانوان
در ادامه یک برنامه تمرینی هفتگی داریم که شامل تمرینات قدرتی، هوازی و حرکات ترکیبی است. این برنامه برای سطوح مختلف تناسب اندام قابل تنظیم است.
جزئیات
|
حرکات تمرینی
|
نوع تمرین
|
روز هفته
|
3 ست 12-15 تکرار هر حرکت
|
اسکات با دمبل، لانج متناوب، پل باسن، کرانچ شکمی، پلانک
|
قدرتی (پایینتنه و شکم)
|
روز اول
|
30-40 دقیقه هوازی + 10 دقیقه طناب
|
دویدن یا پیادهروی سریع، طنابزدن
|
هوازی با شدت متوسط
|
روز دوم
|
3 ست 12-15 تکرار هر حرکت
|
پرس سینه با دمبل، جلو بازو با دمبل، پرس شانه، پلانک پهلو
|
قدرتی (بالاتنه)
|
روز سوم
|
20-30 دقیقه کششی یا یوگا
|
حرکات کششی یا یوگا، پیادهروی آرام
|
استراحت فعال
|
روز چهارم
|
هر حرکت 1 دقیقه، 3-4 چرخه
|
طنابزدن، اسکات پرشی، شنا سوئدی، برپی
|
تمرین ترکیبی (HIIT)
|
روز پنجم
|
40 دقیقه با شدت متوسط
|
دوچرخهسواری یا الپتیکال
|
هوازی با شدت کم
|
روز ششم
|
-
|
حرکات تمرینی
|
استراحت کامل
|
روز هفتم
|
توضیحات برنامه
روز اول (قدرتی – پایینتنه و شکم)
این روز بر تمرینات پایینتنه (پا و باسن) و تقویت عضلات شکم تمرکز دارد. حرکاتی مثل اسکوات و پل باسن علاوه بر تقویت عضلات باسن، کالری زیادی میسوزانند.
روز دوم (هوازی)
تمرینات هوازی مانند دویدن یا پیاده روی سریع برای افزایش ضربان قلب و چربیسوزی مناسب هستند. طنابزدن به عنوان یک حرکت چربیسوزی آورده شده است.
روز سوم (قدرتی – بالاتنه)
حرکات بالاتنه به تقویت عضلات بازو، شانه و سینه کمک میکنند. پلانک پهلو نیز عضلات مرکزی و پهلو را هدف قرار میدهد.
روز چهارم (استراحت فعال)
در این روز، یوگا یا حرکات کششی به انعطافپذیری و کاهش استرس کمک میکنند.
روز پنجم (HIIT)
تمرینات HIIT شامل حرکات پر شدت و کوتاه مدت هستند که به افزایش متابولیسم و چربیسوزی سریع کمک میکنند.
روز ششم (هوازی با شدت کم)
تمرینات طولانیتر و با شدت کمتر برای چربیسوزی، تقویت سیستم قلبی-عروقی و حفظ استقامت مناسب هستند.
روز هفتم (استراحت)
این روز برای ریکاوری کامل بدن در نظر گرفته شده است.
توضیحات بیشتر
تمرینات را با 5-10 دقیقه گرم کردن و سرد کردن شروع و پایان دهید.
فرم صحیح حرکات را رعایت کنید تا از آسیب جلوگیری شود.
شدت تمرینات را بر اساس سطح تناسب اندام خود تنظیم کنید.
نکات مهم در برنامه چربی سوزی بانوان
تغذیه متناسب با ورزش
برای تأمین انرژی تمرینات بدنسازی، ریکاوری سریع ترو نقصان کالری، باید تغذیه مناسبی داشته باشید. در کنار داشتن یک رژیم غذایی مناسب که در محدوده کالری موردن یاز بدن طراحی شده، خوردن یک وعده غذایی سبک حاوی پروتئین و کربوهیدرات قبل و بعد از ورزش توصیه میشود.
حفظ فرم صحیح در اجرای حرکات
انجام فرم صحیح حرکات نه تنها از آسیب دیدگی جلوگیری میکند، بلکه تأثیر تمرین را نیز افزایش میدهد. در صورت نیاز از یک متخصص ورزشی کمک بگیرید.
افزایش تدریجی شدت تمرینات
برای پیشرفت در چربی سوزی و افزایش قدرت بدنی، وزن دمبلها یا شدت حرکات باید به مرور زمان افزایش داده شود.
مدیریت استرس
استرس مزمن میتواند باعث افزایش سطح کورتیزول و تجمع چربی در ناحیه شکم شود. یوگا، مدیتیشن یا حتی پیاده روی در طبیعت میتواند به کاهش استرس کمک کند.
هیدراته نگه داشتن بدن
نوشیدن آب کافی قبل، حین و بعد از تمرینات بدنسازی برای حفظ انرژی و عملکرد مناسب بدن ضروری است.
خواب کافی
کمبود خواب میتواند هورمونهای گرسنگی را افزایش داده و فرآیند چربیسوزی را مختل کند. حداقل ۷-۸ ساعت خواب شبانه برای بانوانی که هدفشان چربیسوزی است، توصیه میشود.
بیشتر بخوانید: بهترین زمان ورزش
داشتن برنامه های غذایی و تمرینی متناسب با نیاز
در کنار تمام توضیحاتی که پیشتر خواندیم، میدانیم برای داشتن بهترین نتیجه و عملکرد، نیاز داریم از یک متخصص در حوزه تغذیه و تمرین کمک بگیریم، تا مطمعن شویم تمام متغیرهای تاثیر گذار در چربی سوزی، با توجه به نیاز بدن و سبک زندگیمان طراحی میشود و با دقت و کیفیت بیشتر، مسیر کاهش وزن و چربی سوزی را برایمان هموار میکند. دکتر صالحیان همانطور که میدانید متخصص تغذیه ورزشی و دکتری فیزیولوژی ورزشی ، همواره متناسب با علم روز برنامههای غذایی و تمرینی مراجعین را با بالاترین کیفیت، مناسب با تمام فاکتورهای سلامتی، عادتهای غذایی، حساسیتها و حتی مشکلاتی که ممکن است هر فرد داشته باشد طراحی میکنند.
در مجموعه دکتر صالحیان، ما به شما کمک میکنیم با بهترین برنامه با توجه به بدن و سبک زندگی خود،مسیر چربی سوزی و کاهش وزن را بهتر، سالمتر و سادهتر طی کنید. همچنین در طول برنامهها، پشتیبانی مجموعه را برای همراهی، سوالات احتمالی و انگیزه ادامه مسیر در کنار خود دارید.
در این مقاله چه خواندیم؟
در این مقاله راجع به چربی سوزی بانوان ، ساختن یک بدن متناسب و سالم، با بکار گیری تمرینات بدنسازی و هوازی در کنار رژیم غذایی مناسب و داشتن یک سبک زندگی متعادل خواندیم. یک نمونه برنامه تمرین بدنسازی برای چربی سوزی بانوان را بررسی کردیم. همچنین با عملکرد مجموعه دکتر صالحیان بیشتر آشنا شدیم. در نهایت میتوانیم بگوییم در کنار تمام موارد تاثیر گذار بر چربی سوزی، صبر، استمرار و مخصوصا کمک گرفتن از یک متخصص ورزشی برای تنظیم برنامههای مناسب با نیاز بدن و سبک زندگی افراد ضروری میباشد.