سندرم پیش از قاعدگی که عموما به عنوان PMS (Premenstrual syndrome) شناخته میشود مجموعهای از علائم جسمانی، روانی و احساسی تکرار شونده است که زنان در روزهای نزدیک به قاعدگی و در طول فاز لوتئال از چرخه قاعدگی تجربه میکنند.
تا 98 درصد از زنان حداقل یک علامت جسمی و روحی را قبل از شروع چرخه قاعدگی خود گزارش می کنند و بیشترین آمار PMS مربوط به اایران میباشد.(2)
در گذشته این سندرم یک بیماری خیالی تلقی میشد و به زنانی که این علائم را تجربه میکردند گفته میشد که همهی این علائم در ذهن آنان است و واقعی نیست و در اصل هیچ مشکلی ندارند! اولین توصیف رسمی PMS به عنوان یک مشکل پزشکی در سال 1931 در یک مقاله انتشار یافت که علت آن را به اشتباه سطح بالای هورمون استروژن معرفی کردند. در سال 1953 باز هم به اشتباه علت آن را کمبود پروژسترون دانستند. در دهه نود بود که علائم روانشناختی این سندرم مورد توجه قرار گرفتند. در این مقاله شما را بیشتر با این پدیده آشنا میکنیم و سعی میکنیم پاسخگوی سوالات شما باشیم اگرچه تحقیقات درباره این موضوع ادامه دارد.
علل سندرم پیش از قاعدگی
جالب است بدانید که علت اصلی PMS همچنان ناشناخته است! اما برخی عوامل میتوانند در بروز آن نقش داشته باشند.
- تغییرات هورمونی در چرخه قاعدگی
علائم PMS با نوسانات هورمونی تغییر میکند و با بارداری و یائسگی از بین میرود.
- تغییرات شیمیایی در مغز
نوسانات سروتونین میتوانند علائم این سندرم را تحریک کنند. کمبود سروتونین میتواند پیش از شروع قاعدگی سبب افسردگی، خستگی، افزایش اشتها و اختلال خواب شود.
- افسردگی
برخی از زنانی علائم PMS آنها شدیدتر است مبتلا به افسردگی هستند اگرجه افسردگی به تنهایی مسبب تمامی علائم این سندرم نیست. (1)
علائم سندرم پیش از قاعدگی
- استرس و اضطراب و عدم تمرکز
- خشم و زود رنجی
- نوسانات خلقی
- کاهش میل جنسی
- نفخ
- انقباض عضلات شکم
- یبوست یا اسهال
- حساسیت به نور یا صدا
بسته به شدت علائم، PMS می تواند منجر به کاهش کیفیت زندگی، کاهش بهره وری شغلی، افزایش وابستگی به مراقبت های پزشکی تخصصی و تداخل در روابط بین فردی و فعالیت های روزانه شود. علاوه بر این، PMS ممکن است خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهد، بر عملکرد ورزشکاران و فعالیت های روزانه تأثیر منفی بگذارد و به طور قابل توجهی با کاهش عملکرد تحصیلی مرتبط باشد.(3)
راهکارهای بهبود علائم PMS
- ورزش 3- الی 5 بار در هفته
- خواب کافی و استراحت
- کنار گذاشتن سیکار و مواد مخدر(4)
رژیم غذایی در سندرم پیش از قاعدگی
- کاهش دریافت نمک
- افزایش دریافت میوه و سبزیجات
- مصرف بیشتر آب
- مصرف غلات کامل به جای نان سفید
- کاهش مصرف الکل و کافئین (5)
برخی از مطالعات اثربخشی ریز مغذی ها، به ویژه کلسیم، منیزیم، ویتامین D، ویتامین های گروه B و مکمل های گیاهی را در کاهش PMSعلائم نشان داده اند. (6)