اگرچه رژیم پالئو در جامعه ما نسبت به رژیم‌های دیگر کمتر شناخته شده است اما ردپایی از آن را در زندگی بسیاری از ایرانیان می‌توان دید. حتما این جمله به گوشتان خورده که " قدیم تغذیه و سبک زندگی جوری بود که نه کسی چاق بود و نه این همه بیماری وجود داشت!". رژیم پالئو در واقع بر همین پایه و اساس است و طرفداران زیادی هم پیدا کرده است.
در این مقاله شما را با این رژیم آشنا خواهیم کرد و سعی میکنیم به برخی سوالات شما پاسخ دهیم.
رژیم پالئو چیست؟
لورن کودین، نویسنده کتاب رژیم پالئو، ادعا میکند با تغذیه مانند اجدادمان ،لاغرتر خواهیم بود و احتمال ابتلا به دیابت، بیماری قلبی، سرطان و سایر مشکلات سلامتی کمتر خواهد شد.
رژیم پالئو یا رژیم غذایی عصر حجر، برنامه غذایی‌ای بر اساس غذای انسان‌ها در دوران پارینه سنگی یعنی 2.5 میلیون تا 10،000 سال پیش میباشد. این رژیم غذایی سرشار از پروتئین، فیبر، میوه و سبزیجات است که با کاهش کالری دریافتی به شما وعده کاهش وزن میدهد.
مقصود از رژیم پالئو خوردن غذاهایی است که احتمالاً توسط انسان های اولیه خورده شده است. این رژیم مبتنی بر این ایده است که ژن‌های ما برای رژیم‌های غذایی مدرن و پروسس شده تنظیم نشده است. هدف این برنامه غذایی ترویج مصرف غذاهایی با شاخص گلایسمی پایینی و محدودیت کربوهیدرات است. (2)
مواد غذایی ممنوع و مجاز در رژیم پالئو کدام‌اند؟
مواد غذایی مجاز:
- گوشت و ماهی
- میوه
- سبزیجات
- چربی‌های سالم و غیر اشباع مثل روغن زیتون
- تخم مرغ
- دانه‌ها و مغزها
مواد غذایی غیر مجاز:
- لبنیات
- محصولات گندم و جو
- شکر تصفیه شده
- سیب زمینی
- نمک
- روغن‌های تصفیه شده مثل روغن کانولا
- غذاهای پروسس شده مثل چیپس و شیرینی‌ها
فواید رژیم پالئو چیست؟
ترکیب تغذیه‌ای رژیم پالئو (محتوای فیبر بالا، آنتی‌اکسیدان‌های بالا، چربی‌های غیراشباع بالا، سدیم کم و پتاسیم بالا) ممکن است به ویژه در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مفید باشد، حتی اگر دارو برای کنترل سطح گلوکز، فشار خون و لیپیدها دریافت کنند.
در مقایسه با رژیم مدیترانه ای و رژیم دیابتی، رژیم غذایی پالئو بر متابولیسم کربوهیدرات تأثیر مثبت بیشتری داشته است. علاوه بر این، این رژیم همان تأثیر رژیم مدیترانه ای را بر سیری داشته، اما با مصرف کالری کمتر در طول روز (دریافت آزادانه در هر دو گروه)همچنین کاهش بیشتری در گلوکز خون در بیماران دیابتی که از رژیم پالئو پیروی می کردند در مقایسه با رژیم معمولی مشاهده شده است.
خطرات رژیم پالئو چیست؟
1) پایه و اساس این برنامه غذایی مصرف سبزیجات و میوه است اما برخی افراد به اشتباه با کاهش مصرف کربوهیدرات پروتئین مصرفی خود را افزایش داده ولی دریافت سبزیجات خود را افزایش نمیدهند و نتیجه این رفتار مصرف بیش از حد چربی‌های اشباع میباشد.
2) با توجه به اینکه در این رژیم غذایی مصرف لبنیات ممنوع میباشد و محدودیت‌های غذایی بسیارند، دریافت کلسیم و ویتامین D و برخی دیگر از ویتامین‌ها ناکافی خواهد بود. به همین دلیل توصیه میشود حتما از مکمل‌های مولتی ویتامین استفاده شود.(1)
کلام آخر
رژیم پالئو یک رژیم غذایی غنی از پروتئین حیوانی است که بهترین منبع آمینواسیدهای شاخه‌دار- والین، لوسین و ایزولوسین -است که رشد و بازسازی عضلات را تحریک می کند. با توجه به خواص قلیایی میوه و سبزیجات، علیرغم محتوای بالای پروتئین حیوانی، می تواند اثر نرمال کنندگی بر تعادل اسید و باز نیز داشته باشد. محتوای بالای ویتامین ها و مواد معدنی و مقدار کم مواد ضد تغذیه ای (از جمله گلوتن، اسید فیتیک، لکتین ها و ساپونین ها) در محصولات غلات و حبوبات، از نظر افزایش نیاز به انرژی و مواد مغذی مهم است. نسبت مناسب اسیدهای چرب امگا-6/امگا-3 در رژیم غذایی (دستیابی به آن در درازمدت دشوار است) و حذف خواص انسولینوتروپیک نیز ممکن است ارزشمند باشد. (3)
