در دنیای پر فشار و پر از چالشهای روزمره که ما در آن زندگی میکنیم، بیماریهای روانی مانند اضطراب، استرس، افسردگی هر روز بیشتر شیوع پیدا میکنند و زندگی افراد را تحت تاثیر قرار میدهند در نتیجه، اهمیت سلامت روانی بیش از هر زمان دیگری مشاهده میشود.
به طور معجزهآسا، یکی از راههای موثر برای بهبود و تقویت سلامت روانی میتواند ورزش باشد. ورزش، علاوه بر بهبود وضعیت جسمی و افزایش توان بدن ، تأثیرات عمیقی بر روحیه و سلامت روانی انسان دارد. در این مقاله، ما به بررسی علمی و اثبات شده این تأثیرات مثبت و جذاب میپردازیم.
این تاثیرات مثبت، در نتیجهی تحریکهای شیمیایی ورزش بر روی مغز است.
- با شروع ورزش ، نوروترنسمیتر ها یا انتقال دهندههای عصبی از جمله؛ اندورفینها و دوپامین بر روی سیستم عصبی تاثیر میگذارند. اندورفینها باعث ایجاد حالات خوشی و لذت شده و آرامش بخش هستند و دوپامین مهمترین نقش را در ایجاد لذت و پاداش دارد، افزایش دوپامین در مناطق خاصی از مغز که به مرکز پاداش معروفاند در فرد ایجاد حس سرخوشی (پاداش) میکند به همین دلیل داروهای دوپامینرژیک به صورت عمده مورد سوء استفاده قرار میگیرند.
- با افزایش ضربان قلب حین ورزش، انتقال اکسیژن به مغز افزایش پیدا میکند. طبق مطالعات، ورزش متناوب سبب بهبود انتقال خون به بخشهای مختلف مغز میشود و در نتیجهی آن، ریسک بیماریهایی مانند آلزایمر کاهش میابد.
تاثیرات مثبت ورزش بر سلامت روان را بشناسیم
- کاهش استرس
در زمان استرس، عضلات بدن، به خصوص عضلات صورت، گردن و شانهها منقبض میشوند که میتواند سبب کمر درد و سردرد شود. ورزش با تحریک ترشح اندورفین ها سبب شل شدن عضلات و رفع گرفتگی آنها میشود همچنین ورزش به دلیل تحریک هورمونهایی از جمله، کورتیزول و آدرنالین سبب کاهش سطح استرس میشود
- افزایش اعتماد به نفس
یکی دیگر از فواید ورزش بر سلامت روان، بهبود اعتماد به نفس و تصویری است که فرد از خود متصور میشود.
امروزه با همهگیری فضاهای مجازی و شبکههای مختلف جوانان و نوجوانان بسیاری با کمبود اعتماد به نفس رو به رو شدهاند. ورزش میتواند یک راهکار سالم و تاثیرگذار برای مشکل باشد.
- بهبود کیفیت خواب
معمولا تاثیر خواب کافی و باکیفیت بر سلامت روان نادیده گرفته میشود. در حالی که مطالعات نشان میدهند که مشکلات خواب میتوانند اختلالهای عصبی مانند افسردگی، اضطراب و حتی تمایل به خودکشی را ایجاد یا تشدید کنند. فعالیت فیزیکی کیفیت و کمیت خواب را بهبود میبخشد. همچنین، ورزش میتواند مدت زمانی که طول میکشد تا به خواب بروید را کاهش دهد.
- بهبود علائم اختلال کم توجهی یا بیش فعالی
افراد دچار این اختلال، دچار نقص تمرکز و توجه هستند که علت آن کمبود یا عدم پردازش کافی دوپامین در مغز است. ADHD معمولا توسط دارو درمان میشود ولی جالب است بدانید که ورزش یک روش تکمیلی برای درمان این اختلال است. چرا که فعالیت فیزیکی سبب تنظیم سطح دوپامین در مغز میشود و میزان توجه و کارکردهای اجرایی را در کودکان و بزرگسالان ارتقا میدهد.
در نتیجه، نباید اثرات مثبت ورزش و خصوصا ورزش متناوب بر سلامت روح و روان را نادیده گرفت بلکه باید اهمیت آن را به گروههای سنی مختلف گوشزد کرد. تا بتوانیم به کمک ورزش و رژیم غذایی مناسب، سلامت روان و جسمی جامعه را ارتقا دهیم.