در حال حاضر رژیم کتوژنیک یکی از شناخته شده ترین رژیمهای کاهش وزن است. بسیاری از افراد بدون مشورت با متخصص تغذیه این رژیم غذایی را سر خود شروع میکنند که میتواند آسیب زننده باشد.
آشنایی با رژیم غذایی و شناخت ویژگیها و اصول آن پیش از شروع ضروری است.
در این مقاله به طور خلاصه شما را با رژیم کتوژنیک آشناتر میکنیم و توصیه میکنیم قبل از شروع این رژیم با متخصصین تغذیه مشورت کنید و دقیقا طبق راهنمایی های آنان برنامه غدایی را پیش ببرید.
رژیم غذایی کتوژنیک یا رژیم کتون زا یا رژیم پرچربی، یک برنامه غذایی محدود از کربوهیدرات و غنی از چربی است.
چگونگی عملکرد این رژیم به این گونه است که میزان دریافت کربوهیدرات به کمتر از50 گرم و یا حتی گاهی 20 گرم در روز میرساند و چربی 80-70 درصد کالری برنامه را تشکیل میدهد و پروتئین آن 20-10 درصد کالری میباشد. در مقایسه با دیگر رژیمهایی که کربوهیدرات کمتر دارند، رژیم کتوژنیک درصد کمی از پروتئین هم دارد و دلیل آن این است که مصرف بالای پروتئن از کتوزیس جلوگیری میکند . پیش از هر چیز لازم است پدیده کتوزیس را بشناسید.
کتوزیس چیست؟
رژیم کتوژنیک همانطور که از اسمش پیداست بر پایه تولید کتون است. زمانی که بدن از سوخت اصلیاش ( قتد ) محروم میشود از کتونها که نتیجه سوختن چربیهای بدن هستند، استفاده میکند. به انباشته شدن کتونها در خون کتوزیس گفته میشود .
لازم به ذکر است که میزان کتون در خون نباید به میزان خطرناکی برسد به همین دلیل است که کنترل این رژیم مهم میباشد.
انواع مختلفی از رژیم کتوژنیک وجود دارد دارد ولی در همه آنها، کربوهیدرات بسیار محدود شده است که کربوهیدراتها عبارتند از ؛ نان، برنج، ماکارونی، سیب زمینی، ذرت، سبزیجات نشاستهای ، برخی از حبوبات و اکثر میوهها. در عوض مواد غذایی غنی از چربی مانند تکههای چرب گوشت، سوسیس و کالباس، کره و ... در این رژیم فراوان است.
تحقیقات فعلی نشان داده اند که رژیم کتوژنیک میتواند تاثیرات متابولیک مثبتی در کوتاه مدت داشته باشند و سبب بهبود پارامترهایی از جمله؛ فشار خون، چربی و کلسترول خون و مقاومت به انسولین شود.
منافع رژیم کتوژنیک :
- کاهش هوسهای غذایی به علت محتوای بالای چربی
- کاهش هورمونهای افزایش دهنده اشتها مانند انسولین و گرلین
- افزایش مصرف و سوختن کالری در بدن
- افزایش سوزاندن چربی نسبت به عضلات به دلیل کاهش انسولین
معایب رژیم کتوژنیک :
- گرسنگی
- خستگی و بیحالی
- یبوست یا اسهال
- سردرد
- گیجی
- افزایش ریسک ابتلا به سنگ کلیه
- افزایش ریسک ابتلا به پوکی استخوان
- افزایش اوریک اسید خون
- کاهش توان ورزشی
- کمبود ویتامینها و مواد معدنی مانند کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم ویتامینهای گروه B و C، E
- بازگشت وزن
تحقیقات درباره رژیم کتوژنیک همچنان محدود است و قابل تکیه نیست. جالب است بدانید که اثرات طولانی مدت این رژیم در کاهش وزن تفاوت چشمگیری با دیگر رژیمهای کاهش وزن ندارد.همچنین، دریافت بالای چربی اشباع با توصیههای جهانی تغذیه در تضاد است.