با توجه به شیوع روز افزون اختلالات خوردن در جامعه بخصوص جوانان و تاثیرات غیرقابل انکار آن بر ابعاد مختلف زندگی آنها، به بررسی یک مقاله میپردازیم و بیشتر با این اختلال و اثر آن بر دختران جوان در سنین باروری آشنا میشویم.
اختلالات خوردن ( eating disorders) به شدت در زنان و دختران در سنین باروری شایع است که این اختلالات بیشتر تا سن 25 سالگی آغاز میشود.
اختلالات خوردن انواع متفاوتی دارند و به گروه‌های متنوعی با ویژگی‌های مختص خود دسته بندی می‌شوند :
بی‌اشتهایی عصبیAnorexia nervosa) (
افرادی که مبتلا به این اختلال هستند معمولا وزنشان پایین است و محدودیت‌های غذایی زیادی دارند. آنها از افزایش وزن حتی به مقدار بسیار کم می‌ترسند و به طور وسواس گونه‌ای به تصویر بدنشان اهمیت می‌دهند و بیش از حد نرمال ورزش میکنند.
بی اشتهایی عصبی غیر معمول ) Atypical anorexia nervosa (
در این گروه ار اختلالات خوردن، افراد ویژگی‌های گفته شده در بی اشتهایی عصبی را دارند در حالی که ممکن است وزن آنها پایین نباشد و BMI آنها ممکن است نرمال باشد و یا حتی اضافه وزن داشته باشند.
پرخوری عصبی ( Bulimia nervosa )
در این گروه افراد دوره‌های پرخوری مکرر و در ازای آن رفتارهای جبرانی مانند استفراغ خود خواسته یا مصرف داروهای مدر و ملین و لاغری ، دارند. علاوه بر آن ویژگی‌های معمول اختلالات خوردن را هم دارند مانند وسواس تصویر بدنی، محدودیت غذایی و ...
اختلال بینج ایتینگ یا پرخوری در مدت کوتاه) (Binge eating disorder
در این اختلال دوره‌های پرتکرار پرخوری رخ میدهد که معمولا همراه آن احساس پشیمانی، پریشانی، گناه و خجالت به فرد دست میدهد.
اختلال پرهیز یا محدود کردن دریافت غذایی (Avoidant restrictive food intake disorder)
این افراد نیازهای غذایی روزانه خود را به دلیل نداشتن علاقه و انگیزه برای دریافت غذا و یا ترس از تاثیرات منفی آن ( مانند مشکلات گوارشی)، برطرف نمی‌کنند و کمتر از حد نیاز مصرف میکنند.
تاثیر بر باروری
به طور معمول اختلالات خوردن منجر به بر هم خوردن تعادل هورمون‌ها و در نتیجه قاعدگی زنان میشود. اختلالات خوردن مانند پرخوری‌های عصبی می‌توانند منجر به اضافه وزن و چاقی شوند که چاقی به دلیل تاثیر بر روی هورمون‌ها، سبب بی‌نظمی در تخمکگذاری و قاعدگی، عدم پاسخ به درمان ناباروری و در نهایت نازایی میشود. جالب است بدانید، اصولا به افراد چاق با مشکل باروری، رژیم غذایی و کاهش وزن توصیه میشود. درحالی که، برای افراد مبتلا به اختلالات خوردن یا دارای سابقه‌ی این اختلال، این روش درمانی میتواند سبب بازگشت رفتارهای عصبی و اختلال خوردن شود و شرایط را برای آنها دشوارتر کند پس این روش بر آنها تاثیر منفی دارد و پزشک باید با دقت تمام و با مهارت بسیار ابتدا این اختلال را درمان کند و فرد را تحت نظر قرار دهد.
تاثیر بر زنان، پیش از زایمان
اختلالات خوردن سبب تغییر وزن در دوره بارداری میشود. وزن پایین یا بالا در دوران بارداری، هر دو ، خطرناک هستند. اضافه وزن در دوران بارداری ریسک ابتلا به دیابت بارداری و زایمان از طریق سزارین را افزایش میدهد.در حالی که در مقابل آن، BMI پایین ناشی از اختلالات خوردن در این دوره سبب کم خونی و زایمان زودرس میشود. همچنین این افراد بیشتر در معرض افسردگی و اضطراب هستند.
تاثیر بر فرزند
وزن و تغذیه مادر در دوره بارداری بر رشد جنین تاثیرگذار است. BMI بالا در بارداری میتواند سبب چاقی نوزاد در زمان تولد شود و پایین بودن BMI سبب کم وزنی نوزاد میشود. علاوه بر آن، اختلالات خوردن در بارداری میتواند منجر به یرقان، بیماری قلبی و بیماری‌های تنفسی نوزاد شود. همچنین لازم به ذکر است که اختلالات خوردن مادر میتواند با تاثیر بر ژن‌ها سبب تاثیرات طولانی مدت در فرزندان شود
درمان
اختلالات خوردن قابل درمان هستند و به روش‌های درمانی علمی و دقیق پاسخ مثبت می‌دهند. درمان اولیه اختلالات خوردن رفتار درمانی است. توصیه‌های روان درمانی برای افرادی که باید وزن اضافه کنند با افرادی که باید وزن کم کنند متفاوت است. در صورت شکست خوردن روان درمانی، سطوح بالاتر درمان از جمله دارو درمانی، بستری شدن و دیگر برنامه‌های درمانی در نظر گرفته میشود. ثوصیه میشود که زنان پیش از بارداری برای درمان این اختلال اقدام کنند. چرا که، روش‌های درمانی در این دوران ممکن است عوارض داشته باشد همچنین اطلاعات در این زمینه در دوره بارداری کافی نیست.
آگاهی درباره این اختلال برای همه بخصوص والدین ضروری است و توصیه میشود در صورت مشاهده علائم این بیماری در فرزندان و عزیزان خود حتما به مشاورین فعال در این زمینه مراجعه کنید و اطلاعات خود را برای نحوه برخورد با آنان بالا ببرید.
