این باور که ممکن است بدنسازی باعث کاهش قد یا کاهش رشد شود، معمولا بین نوجوان ها و افراد مختلف باعث نگرانی می‌شود. اما به طور قطع می‌توان گفت تحقیقات و شواهد علمی معتبری از این ایده حمایت نمی‌کنند. درواقع طبق تحقیقات علمی بسیاری می‌توان گفت بدنسازی، تا زمانی که اصولی و زیر نظر متخصصین ورزشی انجام شود، نه تنها تاثیر منفی بر رشد قد ندارد، بلکه با داشتن فواید مختلف می‌تواند باعث بهبود سلامت، قدرت، توان بدن، تناسب اندام و در آخر کمک به افزایش رشد شود.
برای اینکه بتوان رابطه بین رشد قد و بدنسازی را بررسی کرد، بهتراست بتدا چگونگی رشد قد را درک کرد. قد انسان تا حد زیادی توسط ژنتیک تعیین می‌شود، در ادامه با درصد های کمتر تغذیه، عادت های روزانه و سلامتی هم بر رشد قد تاثیر گذارهستند. افزایش قد تنها در دوران کودکی و نوجوانی تا پایان دوره بلوغ اتفاق می‌افتد. در این دوره صفحات رشد ( قسمت های غضروفی که در انتهای استخوان های بلند قرار دارند) افزایش طول استخوان هارا باعث می‌شوند.
صفحه رشد تحت تأثیر هورمون هایی مانند هورمون رشد و... است که سلول ها را تحریک کرده و به رشد قد کمک می کنند. در بزرگسالی، صفحات رشد بسته می شوند و رشد قد دیگر ادامه پیدا نمی‌کند. افرادی که نگران تاثیرات منفی تمرین با وزنه بر رشد قد هستند، این باور را دارند که بدنسازی می تواند منجر به بسته شدن صفحات رشد زودتر از حالت نرمال شده و به طور کلی باعث کاهش قد شود. با این حال، بیشتر تحقیقات نشان می‌دهند که تمرینات بدنسازی کنترل شده واصولی، هیچ خطری برای صفحات رشد یا کاهش قد ندارند. درواقع زمانی که به درستی تمرین با وزنه را در برنامه خود داشته باشید به جای تاثیرات منفی بر صفحات رشد، عضلات به درستی تحت تنش و فشار قرارمی‌گیرند و تاثیرمثبتی هم بر استخوان ها و مفاصل دارد.
این ایده که بدنسازی می تواند قد را بسوزاند یا رشد آن رامحدود کند، احتمالاً به چند دلیل در ذهن مردم شکل گرفته است.باورهای فرهنگی می‌تواند یکی از این عوامل باشد، زمانی، تمرینات با وزنه برای نوجوانان قبل از پایان بلوغ به شدت رد می‌شد و باور بر این بود که فعالیت‌های بدنی شامل وزنه‌های سنگین می تواند رشد را متوقف کند. این ایده بیشتر بر اساس شنیده ها بین افراد منتقل شده است، اما هیچ منبع علمی برای اثبات آن وجود ندارد. دلیل دیگر می‌تواند ظاهر بدنسازان حرفه ای باشد، افرادی که به صورت حرفه ای و با شدت های بالا تمرین می‌کنند و برای مسابقات و قهرمانی ها آماده می‌شوند. البته که همچنان می‌توان گفت بدنسازی بر قد تاثیر نمی‌گذارد، اما معمولا این ورزش به دلیل ساختار و استانداردهایی که دارد افرادی که به طور طبیعی بدن های کمی کوتاه تر و عضلانی دارند را به خود جذب می‌کند.
بیشتر بخوانید: تاثیر بدنسازی بر قد
همانطور که خواندیم تمرینات ورزشی به صورت مستقیم باعث کاهش قد نمی‌شوند، اما بعضی فاکتورها در اجرای تمرینات ورزشی می‌تواند باعث اسیب به مفاصل و صفحات رشد در دوران نوجوانی شود. احتمال این اتفاق زمانی که تمام موارد اصولی تمرین رعایت شود بسیار کم است. اجرای تمرینات بدنسازی با فرم نادرست و رعایت نکردن اصول حرکات، می‌تواند فشار زیادی به ستون فقرات و مفاصل وارد کند و صفحات رشد را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین استفاده از وزنه های بسیار سنگین و نامتناسب با توان عضلات هم فشار زیادی به ستون فقرات وارد می‌کند و به صفحات رشد آسیب می‌زند. همچنین در ورزش های دیگری مثل فوتبال و بسکتبال هم احتمال آسیب های شدید به دلیل برخورد، ایجاد شکستگی و یا ضرب دیدگی وجود دارد، که باز هم می‌توانند بر رشد قد تاثیر منفی بگذارند.
تحقیقات متعددی در سرتاسر دنیا روی این موضوع انجام شده و تمامی جوانب پیرامون تمرینات مقاومتی(بدنسازی) و قد را بررسی کرده اند. تمامی این تحقیقات نشان می‌دهند بدنسازی هیچگونه تاثیر منفی برصفحات رشد و میزان رشد قد ندارد. درواقع طبق تمامی تحقیقات علمی، تمرین بدنسازی زمانی که با رعایت نکات اصولی و صحیح انجام شود، برای کودکان و نوجوانان بدون عوارض و خطر است. همچنین توصیه می‌شود تمرینات بدنسازی را برای تناسب اندام، سلامتی، افزایش تراکم استخوان، کاهش آسیب، تقویت مفاصل و بهبود تعادل در روتین زندگی خود داشته باشند.
بهبود سلامت استخوان
تقویت مفاصل
افزایش قدرت
افزایش استقامت
تناسب اندام
تقویت بافت عضلانی
ترشح بیشتر هورمون رشد
سلامت روان و اعتماد به نفس
عادات سبک زندگی سالم
با اینکه درمورد بدنسازی و افزایش قد، مزایا و تاثیرات آن بر قد خواندیم، اما باید بدانیم که بدنسازی و یا ورزش های دیگر به صورت مستقیم بر قد افراد تاثیر نمی‌گذارند. در قدم اول ژنتیک، قد افراد را تعیین می‌کند و بعد از آن عواملی مانند تغذیه و سلامت بدن درآن نقش کوچکی دارند. بدنسازی و ورزش هم می‌توانند به بهبود وضعیت بدنی، توان و قدرت عضلانی، آمادگی جسمانی، ترشح بیشتر هورمون های رشد و داشتن بدنی سالم تر کمک کنند و موانع رشد قد را کنار بزنند، اما تاثیر مستقیمی بر پتانسیل ژنتیکی قد ندارند.
در این مقاله چه خواندیم؟
در این مقاله خواندیم، این باور که بدنسازی قد را می‌سوزاند و مانع از رشد آن می‌شود یک باور اشتباه است و بر اساس تحقیقات و شواهد علمی این ایده رد می‌شود. همچنین با فرایند رشد قد کمی بیشتر آشنا شدیم و تاثیرات ورزش و بدنسازی را بر آن بررسی کردیم. درواقع مطالعات علمی به طور مداوم نشان می دهند که تمرینات قدرتی و بدنسازی اگر با رعایت نکات مهم و اصولی اجرا شود در مسیر رشد طبیعی قد اختلال ایجاد نمی‌کند و حتی باعث تاثیرات مثبت زیادی بر سلامتی بدن، تناسب اندام، بهتر به نظر رسیدن ساختار بدن می‌شود و قدم ارزشمندی در مسیر سلامتی، بدون تاثیرات منفی بر قد می‌باشد.
